بیماری وسواسی یا وسواس فکری عملی (OCD) یک اختلال روانی است که با افکار وسواسی و رفتارهای اجباری مشخص می شود. افراد مبتلا به OCD افکار ناخواسته و مزاحمی دارند که باعث اضطراب و ناراحتی آنها می شود. آنها برای کاهش اضطراب خود رفتارهای اجباری را انجام می دهند.
علائم بیماری وسواسی به دو دسته تقسیم می شوند:
افکار وسواسی:این افکار ناخواسته، مزاحم و تکراری هستند که باعث اضطراب و ناراحتی فرد می شوند. این افکار می توانند در مورد هر چیزی باشند، اما اغلب در مورد آلودگی، نظافت، نظم و ترتیب، آسیب رساندن به خود یا دیگران، یا افکار جنسی یا مذهبی هستند.
رفتارهای اجباری: این رفتارها تکراری و هدفمند هستند که فرد برای کاهش اضطراب ناشی از افکار وسواسی انجام می دهد. این رفتارها می توانند شامل شستن دست ها، مرتب کردن وسایل، چک کردن قفل درها، شمردن یا تکرار کلمات یا عبارات خاص باشند.
علت دقیق بیماری وسواسی مشخص نیست، اما عوامل مختلفی می توانند در بروز آن نقش داشته باشند، از جمله:
ژنتیک: مطالعات نشان داده اند که OCD در خانواده ها شایع تر است، که نشان می دهد ژنتیک ممکن است در بروز آن نقش داشته باشد.
نورو بیولوژی: مطالعات نشان داده اند که افراد مبتلا به OCD ممکن است در برخی از نواحی مغز، مانند قشر پیشانی و گانگلیون های قاعده ای، تفاوت هایی داشته باشند.
عوامل محیطی: برخی از تجربیات زندگی، مانند آزار و اذیت یا ضربه روحی، ممکن است خطر ابتلا به OCD را افزایش دهند.
1.ترس از آلودگی و استفاده از آب و صابون بیش از حد
ترس از آلودگی یکی از علائم شایع اختلال وسواس فکری-اجباری (OCD) است. افراد مبتلا به این ترس ممکن است در تلاش برای کاهش اضطراب خود در مورد میکروب ها یا آلودگی، دست های خود را بیش از حد بشویند، دوش بگیرند یا خانه های خود را تمیز کنند.
استفاده بیش از حد از آب و صابون افرادی که ترس از آلودگی دارند ممکن است هنگام شستن دست ها یا تمیز کردن خانه از مقدار زیادی آب و صابون استفاده کنند. این می تواند منجر به خشکی، ترک خوردگی پوست و سایر مشکلات پوستی شود.
اجتناب از تماس با دیگران در موارد شدید، افرادی که ترس از آلودگی دارند ممکن است به طور کلی از تماس با دیگران یا مکان های عمومی اجتناب کنند. این می تواند منجر به انزوای اجتماعی و تنهایی شود.
2.تکرار کردن عملیات خاص به طور مکرر برای کاهش استرس
تکرار کردن عملیات خاص به طور مکرر، که به عنوان “رفتارهای تکراری” شناخته می شود، می تواند برای برخی افراد به عنوان راهی برای مقابله با استرس عمل کند. این رفتارها می توانند شامل کارهای ساده ای مانند مرتب کردن مداوم اشیاء، شستن دست ها به طور مکرر یا تکرار کلمات یا عبارات خاص باشند.
در حالی که این رفتارها ممکن است در کوتاه مدت به کاهش استرس کمک کنند، اما مهم است که به خاطر داشته باشید که آنها می توانند نشانه ای از یک مشکل اساسی مانند اختلال وسواس فکری-عملی (OCD) باشند. اگر متوجه شدید که رفتارهای تکراری شما در زندگی روزمره شما اختلال ایجاد می کند، مهم است که به دنبال کمک حرفه ای باشید.
در اینجا چند نکته برای مدیریت استرس بدون تکرار رفتارهای خاص به طور مکرر وجود دارد:
ورزش منظم: ورزش می تواند به آزاد شدن اندورفین ها کمک کند، که مواد شیمیایی در مغز هستند که می توانند خلق و خو را بهبود بخشند و استرس را کاهش دهند.
تکنیک های آرام سازی:تکنیک های آرام سازی مانند تنفس عمیق، مدیتیشن و یوگا می توانند به آرامش بدن و ذهن کمک کنند.
خواب کافی: خواب کافی برای سلامت جسمی و روانی ضروری است و می تواند به بهبود توانایی بدن در مقابله با استرس کمک کند.
تغذیه سالم: خوردن یک رژیم غذایی سالم می تواند به بدن شما مواد مغذی مورد نیاز برای مقابله با استرس را بدهد.
حمایت اجتماعی: صحبت کردن با دوستان، خانواده یا یک درمانگر می تواند به شما کمک کند تا با استرس کنار بیایید.
اگر با استرس دست و پنجه نرم می کنید، مهم است که به دنبال کمک حرفه ای باشید. یک روانشناس حرفه ای در شیراز می تواند به شما در شناسایی محرک های استرس و توسعه مکانیسم های مقابله ای سالم کمک کند.
3.بیاطمینانی مداوم در مورد انجام صحیح یا نادرست کارها
بیاطمینانی مداوم در مورد انجام صحیح یا نادرست کارها میتواند یک احساس دشوار و استرسزا باشد. این احساس ممکن است از عدم اطمینان در تصمیمگیریها یا انتخابها ناشی شود و میتواند باعث شود که فرد از انجام کارهای مهم دست بکشد یا به تعویق بیندازد.
بهترین راه برای مقابله با بیاطمینانی مداوم، تقویت اعتماد به نفس است. افزایش اعتماد به نفس میتواند از طریق چند روش مختلف صورت بگیرد، از جمله:
1. آگاهی از مهارتها و تواناییهای خود: شناختن نقاط قوت و ضعف خود و بهبود مهارتهای لازم برای انجام کارها میتواند به افزایش اعتماد به نفس کمک کند.
2. تجربه و تمرین: انجام کارها و مواجهه با چالشهای مختلف میتواند باعث افزایش اعتماد به نفس شود. هر چقدر فرد بیشتر تجربه کسب کند، احتمال اینکه بیاطمینانی در مواجهه با وضعیتهای جدید کاهش یابد، بیشتر میشود.
3. پذیرش خطا: قبول کردن این واقعیت که هیچکس کامل نیست و هر کسی ممکن است در انجام کارها خطا کند، میتواند فرد را از فشار بیاطمینانی نجات دهد.
4. مشورت با دیگران: گاهی اوقات صحبت کردن با دیگران و درخواست راهنمایی و نظر آنها میتواند به فرد کمک کند تا اطمینان بهتری در انجام کارها پیدا کند.
5. تغییر الگوهای منفی فکری: آگاهی از الگوهای منفی فکری و تلاش برای تغییر آنها به الگوهای مثبت، میتواند به فرد کمک کند تا با بیاطمینانی مقابله کند.
با توجه به این نکات، میتوان بهبود چشمگیری در احساس بیاطمینانی و افزایش اعتماد به نفس داشت.
4.ترس از اتفاقات بد و بی کنترل
ترس از آینده، همچنین به عنوان chronophobia شناخته می شود، یک اختلال اضطراب رایج است که شامل نگرانی بیش از حد در مورد رویدادها یا نتایج آینده است. این می تواند توسط عوامل مختلفی مانند تجربیات آسیب زا گذشته، عدم اطمینان یا احساس عدم کنترل ایجاد شود.
مزمن هراسی می تواند ناشی از ترکیبی از عوامل ژنتیکی و محیطی باشد. اغلب با سایر اختلالات اضطرابی مانند اختلال اضطراب فراگیر (GAD) یا اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) همراه است.
مدیریت وقایع هراسی مدیریت زمان هراسی شامل ترکیبی از روش های درمانی و خودیاری است. درمان شناختی رفتاری (CBT) می تواند به افراد کمک کند تا الگوهای فکری منفی را که به اضطراب آنها کمک می کند شناسایی و به چالش بکشند. تکنیکهای آرامسازی مانند تنفس عمیق و مدیتیشن نیز میتوانند مفید باشند.
5.نگرانیهای مربوط به ترتیب و آراستگی اشیاء
بیماری نگرانیهای مربوط به ترتیب و آراستگی اشیاء یکی از اختلالات روانشناختی است که افراد مبتلا به آن نگرانیهای بیش از حدی در مورد ترتیب و آراستگی اشیاء دارند. افراد مبتلا به این بیماری ممکن است به شدت وقت بگذارند تا اشیاء را به ترتیب درست قرار دهند، از نظافت بیش از حدی برخوردار باشند و یا به طور مکرر اشیاء را مرتب کنند.
علایم این بیماری ممکن است شامل استرس، اضطراب، عدم توانایی در تحمل عدم آرامش در صورت عدم ترتیب و آراستگی صحیح اشیاء، و یا وقوع فکرهای مکرر و ناخواسته در مورد ترتیب و آراستگی اشیاء باشد. این بیماری ممکن است تأثیرات منفی بر روابط شخصی، کارآمدی و کیفیت زندگی فرد داشته باشد.
برای درمان بیماری نگرانیهای مربوط به ترتیب و آراستگی اشیاء، معمولاً از روشهای رواندرمانی مانند مشاوره و درمان شناختی-رفتاری استفاده میشود. این روشها به فرد کمک میکنند تا الگوهای نامطلوب خود را شناسایی کرده و راهکارهای مناسب برای مقابله با نگرانیهای خود پیدا کند. همچنین، مصرف داروهای ضدافسردگی و ضداضطراب نیز ممکن است به عنوان بخشی از درمان استفاده شود.
اگر شما یا کسی که شما آشنایی دارید، به علائم بالا مبتلا است، توصیه میشود که به یک متخصص روانپزشک یا رواندرمانگر مراجعه کنید تا بتوانید درمان مناسب را دریافت کنید. به یاد داشته باشید که بدون درمان، این بیماری ممکن است به تدریج منجر به مشکلات جدیتر در زندگی روزمره شما شود.
6.اختلال وسواسی-اجباری (OCD)
مشکلی که به آن اشاره کردید به عنوان “بیماری نگرانیهای مربوط به اعداد خاص، رنگها یا الگوهای خاص” شناخته میشود. این مشکل معمولاً به عنوان اختلال وسواسی-اجباری (OCD) شناخته میشود و ممکن است تأثیرات منفی بر زندگی روزمره فرد داشته باشد.
اختلال وسواسی-اجباری یک اختلال روانی است که با ایدهآلهای تکراری (وسواس) و رفتارهای تکراری (اجبار) مشخص میشود. افراد مبتلا به این اختلال ممکن است نگرانیهای مربوط به اعداد خاص، رنگها یا الگوهای خاص داشته باشند و برای کاهش استرس خود به تکرار عملیات خاصی مشغول شوند.
درمان اختلال وسواسی-اجباری شامل مشاوره روانشناختی و در برخی موارد داروهای تجویز شده توسط پزشک است. مشاوره روانشناختی میتواند به فرد کمک کند تا الگوهای نامناسب خود را شناسایی کرده و راهحلهای مناسب برای مقابله با آنها را یاد بگیرد. همچنین، داروهای تجویز شده توسط پزشک ممکن است به کنترل علائم و نشانههای اختلال کمک کند.
به عنوان یک فرد نزدیک به شخص مبتلا به این اختلال، میتوانید با ابراز همدردی و پذیرش شرایط فرد، او را در این مسیر کمک کنید. همچنین، اطلاعات بیشتر در مورد اختلال وسواسی-اجباری و روشهای مقابله با آن میتواند به شما کمک کند تا بهتر درک کنید که چگونه میتوانید به فرد مبتلا کمک کنید.
باید به یاد داشت که اختلال وسواسی-اجباری یک اختلال جدی است و نیاز به حمایت و درمان مناسب دارد. اگر فکر میکنید شخصی نزدیک به شما این اختلال را دارد، تشخیص حرفهای و درمان مناسب بسیار مهم است.
7.تکرار فکرهای منفی یا ترسناک بدون کنترل
افکار منفی یا ترسناک تکراری غیرقابل کنترل از علائم شایع اختلالات اضطرابی هستند. آنها می توانند مزاحم، ناراحتکننده و کنترل آنها دشوار باشد.
تاثیر افکار منفی افکار منفی می توانند بر سلامت روحی و جسمی شما تاثیر بسزایی داشته باشند. آنها می توانند منجر به احساس اضطراب، افسردگی و اعتماد به نفس پایین شوند. آنها همچنین می توانند در خواب، اشتها و تمرکز شما اختلال ایجاد کنند.
استراتژی هایی برای مدیریت افکار منفی تعدادی استراتژی وجود دارد که می توانید برای مدیریت افکار منفی از آنها استفاده کنید. این موارد عبارتند از:
- به چالش کشیدن افکارتان
- تمرین تمرکز حواس
- جستجوی کمک حرفه ای.